Hiện nay, cơ giới hóa trong canh tác lúa, đặc biệt là ứng dụng vào khâu gieo sạ đang được Ngành nông nghiệp hỗ trợ và khuyến cáo nông dân áp dụng. Cơ giới hóa khâu gieo sạ, không chỉ góp phần gia tăng năng suất, chất lượng lúa hàng hóa, mà còn giúp nông dân giảm chi phí sản xuất, gia tăng lợi nhuận.
Mô hình áp dụng máy cấy mạ khay giúp giảm chi phí công cấy so với cấy tay
Với mong muốn hỗ trợ nông dân giảm chi phí đầu tư, tăng lợi nhuận và góp phần thực hiện chỉ tiêu của Đề án 01 triệu héc-ta lúa chuyên canh chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030 tại An Giang, vụ Đông Xuân năm 2024-2025, Trung tâm Khuyến nông tỉnh có thực hiện mô hình “Giảm lượng giống gieo sạ” tại xã Vĩnh Hanh, huyện Châu Thành. Sau thời gian triển khai thực hiện, bước đầu, mô hình mang lại hiệu quả tích cực.
Lúa trong gia đoạn phát triển
Tại xã Vĩnh Hanh, mô hình giảm lượng giống gieo sạ thực hiện thí điểm trên diện tích 15 ha, thuộc ấp Vĩnh Thuận, xã Vĩnh Hanh, có 4 hộ nông dân tham gia. Tham gia mô hình trình diễn, ngoài việc được dự án hỗ trợ 50% chi phí sử dụng giống xác nhận, 50% chi phí sử dụng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật, quan trọng hơn nông dân còn được tham gia các lớp tập huấn, hội thảo đầu bờ, được cán bộ chuyên môn hướng dẫn và hỗ trợ các kỹ thuật tiên tiến trong sản xuất lúa hiện nay. Hiện tại, lúa đang trong giai đoạn chuẩn bị thu hoạch, ước tính năng suất thực hiện đúng theo quy trình đề ra, giúp nông dân giảm giá thành sản xuất từ 796-1.056 đồng/kg. Hầu hết các ruộng mô hình đều cho lợi nhuận cao hơn so với ruộng đối chứng dao động từ 7.483.000 đồng/ha – 10.830.000 đồng/ha.
Các lớp tập huấn
Anh Hồ Tấn Khởi, một nông dân tham gia mô hình
Anh Hồ Tấn Khởi, một nông dân tham gia mô hình cho biết: “Cùng kỳ năm trước, thời điểm này, ruộng lúa đổ ngã rất nhiều do mưa bão, năm nay, nhờ sạ thưa nên dàn lúa vẫn còn khá chắc chắn. Tham gia mô hình này, điều tôi tâm đắc nhất là cây lúa khỏe, ít sâu bệnh, số lần phun xịt thuốc cũng giảm hẳn, sức khỏe của mình được đảm bảo hơn. Chỉ có một sự thay đổi rất nhỏ trong quy trình sản xuất nhưng hiệu quả hết sức to lớn”.
Nông dân tham quan mô hình
“Thời gian đầu triển khai, tôi cảm thấy rất lo lắng bởi từ xưa đến giờ, nhà nông đã quen gieo sạ từ 150 – 180kg lúa/ha. Nay sạ theo khuyến cáo của nhà khoa học chỉ còn 60kg lúa giống/ha, tỷ lệ quá thấp so với kỹ thuật truyền thống. Tuy nhiên, việc sạ thưa, thành công ngoài mong đợi của tôi. Khi giảm giống thì tất cả các yếu tố đầu vào khác như: phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, công chăm sóc đều giảm theo. Ước tính tổng chi phí của mô hình mới giảm so với cách sản xuất truyền thống trước đây”. Anh Khởi cho biết thêm.
Đánh giá mô hình
Tỉnh An Giang nói riêng và đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) nói chung được xem là vùng sản xuất lúa trọng điểm của cả nước. Tuy nhiên, giá thành sản xuất lúa toàn vùng khá cao, đây là rào cản lớn khống chế lợi nhuận của nông dân. Theo các nhà chuyên gia cho biết: Mô hình mang lại hiệu quả thiết thực, phù hợp mục tiêu chung trong thực hiện Đề án tái cơ cấu Ngành nông nghiệp của địa phương, là giảm giá thành trong sản xuất, nâng cao lợi nhuận cho người nông dân. Thời gian tới, mô hình sẽ được triển khai, nhân rộng địa phương khác, với mục tiêu giảm lượng hạt giống gieo sạ, mặt khác, nâng tỷ lệ sử dụng giống lúa xác nhận, góp phần giảm chi phí sản xuất, giảm ô nhiễm môi trường, nâng cao chất lượng lúa gạo, tăng lợi nhuận cho người nông dân.
Mô hình “Giảm lượng giống gieo sạ” tại xã Vĩnh Hanh
Hiệu quả mô hình “Giảm lượng giống gieo sạ” tại xã Vĩnh Hanh có tác động sâu sắc đến nhận thức của nhiều nông dân. Người nông dân tin tưởng hơn và tự tin khi áp dụng các tiến bộ khoa học mới do nhà khoa học khuyến cáo. Nông dân từng bước nắm bắt được những kỹ thuật cần thiết để thực hiện thành công trong giảm giống và các chi phí khác. Việc giảm lượng giống gieo sạ là tiền đề để nông dân giảm chi phí sản xuất, tăng thu nhập, cải thiện vấn đề ô nhiễm môi trường và hướng đến nền nông nghiệp sản xuất hiện đại, bền vững.
Doãn Hiếu
